Ivigtuuni suliniut pingaarutilimmik killiffeqarpoq

Ivigtut Kalaallit Nunaata kitaani Arsuup kangiani Kangilinnguit eqqaanniippoq. Sumiiffik akuersissuteqarfiusoq 50 km2 missaannik annertussuseqarpoq. Amerlanersatta eqqaamavaat Ivigtut tassaasoq siornatigut orsugiassiorfiup annertuumik ingerlataqarfiusup inissisimaffia.

Eclipse Metals Limited Greenland-ip sumiiffimmi arlalinnik periarfissaqartoq takusinnaavaa: 1) Orsugiassiorfiusimasumiit atortussiassat sinnerini aatsitassanik piiaaneq. 2) Kvarts-inik aatsitassarsiorfitoqqap ataaniittunik piiaaneq. 3) Sumiiffiup eqqannguani aatsitassanik qaqutigoortunik peqarfeqarpoq, ingerlatseqatigiiffiup piiarusutaanik. Ivigtuuni peqarfik kiisalu aatsitassarsiorfitoqqap sumiiffia aatsitassat qaqutigoortut saffiugassartaannik imaqarsinnaapput mingutsitsinngitsumik teknologiiliornissamut atussallugu piumaneqartunik, soorlu biilit motoorii innaallagiamoortut, anorisaatit aamma erngup nukingata kaavittui. Kvarts-inik peqarfik aatsitassarsiorfitoqqamiittoq ilaatigut halvleder-inut aamma mikrochips-inut silicium-iliornernut atorneqarsinnaavoq.

Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut pillugu naatsumik
2007-imi Naalakkersuisut sumiiffimmi taaneqartumi aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummik tunniussipput, aammalu Eclipse Metals Limited Greenland-ip akuersissut 2021-mi tiguaa. Ingerlatseqatigiiffiup suliassaq aatsitassarsiorluni misissuinermut suliassatut inerilluarsimasunngorlugu ineriartorteqqippaa, kisianni piiaallutik aallartissinnaalinnginnerminni tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaanermik, kingusinnerusukkullu VVM-imik aamma VSB-imik piumasaqaatigineqartunik, taakkualu tusarniaassutiginerannik, suliaqartussaavoq.

VVM aamma VSB suuppat?
Avatangiisinut Sunniutaasussanik Nalilersuineq (VVM): Aatsitassarsiorfissap avatangiisinut qanoq sunniuteqarnissaa naatsorsuutigineqarnersoq kiisalu aatsitassarsiorfimmik ingerlatsinermi sunniutaanerluttussat annikillisinnissaannut qanoq iliorniarnerluni, ingerlatseqatigiiffiup nassuiartussaavaa.

Inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliineq (VSB): Aatsitassarsiorfissap inuiaqatigiinnut tunngasunut qanoq sunniuteqarnissaa naatsorsuutigineqarnersoq, ingerlatseqatigiiffiup nassuiartussaavaa. Assersuutigalugu suliffissaqartitsinermut aammalu siuariartortitsinissamut periarfissanut.

Ingerlatseqatigiiffik pisortatigoortumik piumasaqaatinik naammassinninnersoq, Aatsitassanut Suliassaqarfinnut Avatangiisinut Aqutsisoqarfik aamma Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik nalilersuisussaapput. Tamatuma kingorna VVM aamma VSB tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaassutigineqarnissamut piareersimanersut, Naalakkersuisut akuerisussaavaat.

Tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaaneq sunaava?
VVM-imut aamma VSB-imut suliassamut nassuiaat aamma suliakkiussanut najoqqutassat ulluni 35-ni tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaassutigalugit nassiunneqassapput. Suliakkiussanut najoqqutassat ilaatigut soqutiginnittut attuumassuteqartut pissutsillu allat, kingusinnerusukkut VVM-imut aamma VSB-imut nassuiaatini itisilerneqartussat, suussusersinissaannut tunngavissaliipput. Tassani soqutiginnittut, assersuutigalugu innuttaasut aamma kommuni, akerliliissuteqarlutik nalunaaruteqarsinnaapput. Piareersaataasumik tusarniaaneq suliassamut nassuiaatip aamma suliakkiussanut najoqqutassat Naalakkersuisut tusarniaanermut nittartagaanni tamanut saqqummiunneqarnerisigut pisarpoq. Tusarniaanermut akissuteqaatit tiguneqartut tunngavigalugit ingerlatseqatigiiffiup tusarniaaneq pillugu nalunaarusiaq suliarisarpaa, aammalu suliassamut nassuiaat aamma suliakkiussanut najoqqutassat iluarsisarlugit.

Suliassamut nassuiaat aamma suliakkiussanut najoqqutassat akuerineqareerpata, ingerlatseqatigiiffiup VVM aamma VSB suliarisinnaalissavai. Aatsitassanut Suliassaqarfinnut Avatangiisinut Aqutsisoqarfik aamma Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik naliliippata VVM-imut aamma VSB-imut missingiutit pisortatigoortumik piumasaqaatinik naammassinnittut, missingiutit tamanut ammasumik tusarniaassutigineqarnissamut piareersimanersut akuerinissaa Naalakkersuisut aalajangiiffigisussaavaat. Tamanut ammasumik tusarniaaneq taanna minnerpaamik sapaatit akunnerini 8-ni sivisussuseqarpoq.

Tamanut ammasumik tusarniaaneq qanoq ingerlanneqartarpat?
VVM-imut aamma VSB-imut missingiutit inaarutaasut Naalakkersuisut nittartagaanni tamanut saqqummiunneqassapput, aammalu inoqarfinni kalluarneqartussani tamanut ammasumik tusarniaalluni ataatsimiititsinerit aaqqissuunneqassapput. Tusarniaanermut akissuteqaatit tiguneqartut tunngavigalugit ingerlatseqatigiiffiup tusarniaaneq pillugu nalunaarusiaq suliarisarpaa kiisalu VVM-imut aamma VSB-imut missingiutit iluarsisarlugit. Tulliullugu VVM aamma VSB inaarutaasut akuerineqarsinnaanersut Naalakkersuisut naliliisarput.

Najoqqutassat naammassineqarnissaasa sivisuumik ingerlanneqartarnera nalinginnaanngitsuunngilaq. Tamatumunnga minnerunngitsumik pissutaavoq, suliassap avatangiisinut inuiaqatigiinnullu sunniutissaasa misissorneqarnissaannut uppernarsarneqarnissaannullu - taagorneqartut ”baseline”-nik misissuinerit – ilisimatuussutsikkut misissuinernik suliaqartussaaneq.

Tusagassiortut attaveqarfissaat Naalakkersuisup allattaa Lars Salik H. Kielsen +299345317 imaluunniit lsak@nanoq.gl attaveqarfigiuk